De la forumo "linguolisto" (msj. n. 3347)
Me skribis:
Kara samideani,
me opinionas ke Ido bezonas ne nur la vorto por l'aparato (A "computer"), ma anke la vorto por la ago di ta aparato, t. e. la ago elaborar e traktar la *datumi kontenata da ol.
Ido organizesas en maniero havar la vorti por la agi e por l'instrumenti, derivante l'uni de l'altri per l'uzo komoda e facila (e reguloza) dil sufixi, quale "telefonar" e "telefonilo", "martelo" e "martelagar".
Do esus bona, segun me, decidar vorto por la ago e derivar l'aparato per sufixo (quale pri "telefon-ar" > "~-il-o"), nam en l'altra maniero ni havus la verbo *komputor-ag-ar, quan me judikas kom kelkete pezoza.
Or la radiko por expresar la ago, segun omni (me kredas), esus *komput-(ar), e por l'aparato on derivus la vorto de ta radiko per sufixo.
Nu, segun me, en ica kazo, la sufixo maxim apta e konvenanta tamen esus ne "-il-", ma "-er-", nam, en la kazo dil telefonilo, ni exekutas la ago telefonar, e la telefonilo esas l'instrumento qua posibligas la ago exekutata da ni; kontree, en la kazo dil *komputoro, ni nur presas klavi por komandar ago, ma ta ago (elaborar *datumi) exekutesas dal aparato; do la derivajo esus *komput-er-o.
Fakte la sufixo -er- darfas aplikesar anke a nomi di objekti, quale explikesas en la KGD, en la chapitri pri la sufixi;
on lektas pri la sufixo -er-:
"Ta sufixo aplikesas anke a nomi di bestii o di objekti qui esas karakterizata da specal ago kustumala : reptero, ruminero, rodero, klimero; remorkero, krozero, flotacero (Vid. sufixo -il)";
e pri la sufixo -il-:
"-il- indikas instrumento (o implemento) : on brosas per brosilo, on pektas per pektilo; ma -er indikas aganto : remorkero remorkas per su ipsa".
En ica maniero ni havus anke vorto qua esas plu simila al formo "computer" dil Angla e ne nur dil Angla, nam anke la Germana, l'Italiana e la Rusa uzas la sama o simila formo, do vorto plu internacione rikonocebla.
Parenteze, Esperanto ne povas formacar ta vorto nam ol ne havas la sufixo -er- kun tala senco: pro ca motivo olu havas la formo "komputilo".
Saluti kordiala!
Tiberio Madonna
Me skribis:
Kara samideani,
me opinionas ke Ido bezonas ne nur la vorto por l'aparato (A "computer"), ma anke la vorto por la ago di ta aparato, t. e. la ago elaborar e traktar la *datumi kontenata da ol.
Ido organizesas en maniero havar la vorti por la agi e por l'instrumenti, derivante l'uni de l'altri per l'uzo komoda e facila (e reguloza) dil sufixi, quale "telefonar" e "telefonilo", "martelo" e "martelagar".
Do esus bona, segun me, decidar vorto por la ago e derivar l'aparato per sufixo (quale pri "telefon-ar" > "~-il-o"), nam en l'altra maniero ni havus la verbo *komputor-ag-ar, quan me judikas kom kelkete pezoza.
Or la radiko por expresar la ago, segun omni (me kredas), esus *komput-(ar), e por l'aparato on derivus la vorto de ta radiko per sufixo.
Nu, segun me, en ica kazo, la sufixo maxim apta e konvenanta tamen esus ne "-il-", ma "-er-", nam, en la kazo dil telefonilo, ni exekutas la ago telefonar, e la telefonilo esas l'instrumento qua posibligas la ago exekutata da ni; kontree, en la kazo dil *komputoro, ni nur presas klavi por komandar ago, ma ta ago (elaborar *datumi) exekutesas dal aparato; do la derivajo esus *komput-er-o.
Fakte la sufixo -er- darfas aplikesar anke a nomi di objekti, quale explikesas en la KGD, en la chapitri pri la sufixi;
on lektas pri la sufixo -er-:
"Ta sufixo aplikesas anke a nomi di bestii o di objekti qui esas karakterizata da specal ago kustumala : reptero, ruminero, rodero, klimero; remorkero, krozero, flotacero (Vid. sufixo -il)";
e pri la sufixo -il-:
"-il- indikas instrumento (o implemento) : on brosas per brosilo, on pektas per pektilo; ma -er indikas aganto : remorkero remorkas per su ipsa".
En ica maniero ni havus anke vorto qua esas plu simila al formo "computer" dil Angla e ne nur dil Angla, nam anke la Germana, l'Italiana e la Rusa uzas la sama o simila formo, do vorto plu internacione rikonocebla.
Parenteze, Esperanto ne povas formacar ta vorto nam ol ne havas la sufixo -er- kun tala senco: pro ca motivo olu havas la formo "komputilo".
Saluti kordiala!
Tiberio Madonna