Letro privata
Me skribis:
Kar Antonio,
anke en l’Italiana on uzas l’artiklo (“tutte le formiche”), ma me ja kustumeskabis ne uzar l’artiklo ca-kaze kande me studiis Esperanto: “chiuj formikoj” e ne “chiuj la formikoj” pro ke tala esas l’uzado en la texti ed en l’exempli;
la sama uzado esas en Ido: se on vidas en la KGD, ol uzas “omna” sempre sen artiklo; me jus konsultis ol por serchar ula expliko gramatikal a to, ma regretinde me ne sucesis trovar explicita noto pri to.
Do me komencis pensar qua povus esar motivo logikala, e pos pensir me konkluzis to: reale existas motivo logikala, t. e. ke la vorto “omna” ja kontenas en su la senco di kozo definita kontenata en l’artiklo “la”. L’artiklo definita “la” uzesas por distingar kad ula kozo esas definita o ne: se ol esas definita, on uzas “la”; se ne, on ne uzas “la”, e ca ne-uzo korespondas al artiklo nedefinita di nia lingui naturala (Hispana ed Italiana: “un”, “una”); pro to:
la formiko = la hormiga / la formica;
formiko = una hormiga / una formica.
Or, kande ne esas “omna”, on bezonas ta distingo, por savar ka la formiko esas definita o ne;
ma kande esas “omna”, on ne bezonas ta distingo, nam “omna” ja expresas definiteso, quale se ol kontenus ja en su anke la senco di “la”;
do “omna formiki” esas sempre definita e ne bezonas “la”, nam ta expresuro ne devas distingesar de “omna formiki” nedefinita, qua ne existas: lo esas quale se on volus dicar “omna ula formiki”: tal expresuro ne havus senco, nam “omna” esas definita ma “ula” esas nedefinita, e konseque ol esus kontredico. Se la formiki esas omna, li ne esas ula.
Pro to, me explikas ica fenomeno tale: “omna” ja signifikas “omna la”; ne existas “omna” sen la senco di “la”, e do, pro ke ol inkluzas anke la senco di “la”, ol refuzas l’uzo explicita di ta artiklo, qua esus duopligo dil ideo di definiteso, ja kontenata en “omna”.
Me esperas ke ca expliko jus elaborita esas justa, e ke ol respondas a tua dubiti.
Amikal saluti!
Tiberio
Antonio skribabis:
Kar Tiberio,
danko pro korektigar a me omna erori! Ma me havas questiono por tu:
pro quo esas korekta, exemple, omna formiki vice omna la formiki? Me ne komprenas pro quo l’artiklo ne esas korekta ibe. Forsan me facas quale la Hispana, ma me volis savar la eroro por ne repetar ol.
Amikale e dankema, Antonio.
L’autoro di ca letro donis a me la permiso por la publikigo di ol che ca blogo.
Me skribis:
Kar Antonio,
anke en l’Italiana on uzas l’artiklo (“tutte le formiche”), ma me ja kustumeskabis ne uzar l’artiklo ca-kaze kande me studiis Esperanto: “chiuj formikoj” e ne “chiuj la formikoj” pro ke tala esas l’uzado en la texti ed en l’exempli;
la sama uzado esas en Ido: se on vidas en la KGD, ol uzas “omna” sempre sen artiklo; me jus konsultis ol por serchar ula expliko gramatikal a to, ma regretinde me ne sucesis trovar explicita noto pri to.
Do me komencis pensar qua povus esar motivo logikala, e pos pensir me konkluzis to: reale existas motivo logikala, t. e. ke la vorto “omna” ja kontenas en su la senco di kozo definita kontenata en l’artiklo “la”. L’artiklo definita “la” uzesas por distingar kad ula kozo esas definita o ne: se ol esas definita, on uzas “la”; se ne, on ne uzas “la”, e ca ne-uzo korespondas al artiklo nedefinita di nia lingui naturala (Hispana ed Italiana: “un”, “una”); pro to:
la formiko = la hormiga / la formica;
formiko = una hormiga / una formica.
Or, kande ne esas “omna”, on bezonas ta distingo, por savar ka la formiko esas definita o ne;
ma kande esas “omna”, on ne bezonas ta distingo, nam “omna” ja expresas definiteso, quale se ol kontenus ja en su anke la senco di “la”;
do “omna formiki” esas sempre definita e ne bezonas “la”, nam ta expresuro ne devas distingesar de “omna formiki” nedefinita, qua ne existas: lo esas quale se on volus dicar “omna ula formiki”: tal expresuro ne havus senco, nam “omna” esas definita ma “ula” esas nedefinita, e konseque ol esus kontredico. Se la formiki esas omna, li ne esas ula.
Pro to, me explikas ica fenomeno tale: “omna” ja signifikas “omna la”; ne existas “omna” sen la senco di “la”, e do, pro ke ol inkluzas anke la senco di “la”, ol refuzas l’uzo explicita di ta artiklo, qua esus duopligo dil ideo di definiteso, ja kontenata en “omna”.
Me esperas ke ca expliko jus elaborita esas justa, e ke ol respondas a tua dubiti.
Amikal saluti!
Tiberio
Antonio skribabis:
Kar Tiberio,
danko pro korektigar a me omna erori! Ma me havas questiono por tu:
pro quo esas korekta, exemple, omna formiki vice omna la formiki? Me ne komprenas pro quo l’artiklo ne esas korekta ibe. Forsan me facas quale la Hispana, ma me volis savar la eroro por ne repetar ol.
Amikale e dankema, Antonio.
L’autoro di ca letro donis a me la permiso por la publikigo di ol che ca blogo.
